Όπως είναι γνωστό το κύριο οικοδομικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε κατά παράδοσιν στα Κύθηρα είναι ο πωρόλιθος από τη Μινωική εποχή και από τις μονοκόμματες πώρινες κολώνες του αρχαϊκού ναού της Αφροδίτης μέχρι τις πώρινες κολώνες του περιστυλίου των Μυρτιδίων.
Σε πολλά σημεία του νησιού μας υπάρχουν παλιά λατομεία πωρολίθου, όπως στα Μητάτα, στον Αυλαίμονα, στη Φελωτή, στον Τράχηλα, στο Μελιδόνι κ.α. Μάλιστα στα Μητάτα που είναι χτισμένα πάνω στον πωρόλιθο, υπήρχαν ιδιωτικά πωροκοπεία μέσα σε ιδιοκτησίες των χωριανών. Έτσι δημιουργήθηκε μια ειδική κατηγορία μαστόρων που ασχολούνταν με τον πωρόλιθο και ο μόχθος τους άφησε μια ανεκτίμητη αρχιτεκτονική κληρονομιά στα Κύθηρα.
Όπως οι Τηνιακοί από μικρά παιδιά ασχολούνταν με το μάρμαρο, οι Κυθήριοι ασχολούνταν με τον πωρόλιθο. Αυτοί οι μαστόροι διέθεταν ειδικά εργαλεία (μπιγκούνια, πριόνια, σφήνες, σφυριά, γωνίες, χτενιές κ.τ.λ.) για να κόψουν τα αγκωνάρια από τα λατομεία, να τα πελεκήσουν κ.τ.λ. Τα ωραιότερα έργα είναι φτιαγμένα από πωρόλιθο, όπως οι ναοί, τα γεφύρια, τα καμπαναριά, οι κορνίζες στα παράθυρα και τα περίτεχνα περιθυρώματα, οι καμάρες, γούρνες, κυψέλες κ.α.
(Φωτό Ειρήνη Βενέρη Τραβασαρου)
Πηγή : facebook Eleni Harou
